غار چال ‌نخجیر
تا سال 1367، در منطقه چال‌نخجیر آوایی هولناک و هراس ‌انگیزکه با صدای ریزش آب شتابان در هم می‌آمیخت هول و هراسی ژرف در دل مردمانی که برای گردآوری گیاهان دارویی و شکار به این محل می‌رفتند ایجاد میکرد که چه داستان‌هایی درباره آن بر زبان‌ها رانده شد. شکافی در دل سنگ‌های کوه بوده که به علت وزش باد به درون آن و نبود مجرای خروجی بزرگ، به مانند حنجره‌ایی منقبض وعصبی صدایی هولناک و هراس‌انگیز از آن به گوش می‌رسیده است که باعث وحشت مردمان می‌شده است. این صدای دهشت‌آور از ورود مردمی که برای گردآوری گیاهان دارویی و شکار به این محل می‌رفتند به سمت این شکاف جلوگیری می‌کرده است. نخجیر به معنای شکار بوده و چال ‌نخجیر به معنای شکارگاه است.



در سال 1367 در اثر یک انفجار توسط سازمان آب، یادگاری بسیار زیبا از دوران سوم زمین‌شناسی با گذشته‌ای هفتاد میلیون ساله، شناسایی گردید. این غار چال‌نخجیر نام گرفت. در آن سال برای نخستین بار غارنوردی به نام شادروان کامران سلیمانی تا ژرفای 500 متری در غار پیش می‌رود و به علت تمام شدن نخ ردزنی‌اش مجبور به بازگشت می‌شود. یک سال بعد یعنی در سال 1368 تیمی سه نفره غارنوردان دکتر فریدون بیاتانی، شادروان کامران سلیمانی و بهمن رستمی به قصد کشف وارد غار می‌شوند.

تا ششصد متری نخست غار، مسیر مشترک و در امتداد جنوب به شمال است. پس از آن دارای دو انشعاب می‌شود یکی به سوی شمال‌شرق و دیگری به شمال‌غرب امتداد می‌یابد. طول کل هر کدام از شعب حدود یکهزاروسیصد متر است. سراسر مسیر این غار افقی است. حدود 95% از بدنه غار پوشیده از چکنده (Stalactite) و چکیده (Stalagmite) است و فقط 5% باقیمانده سنگی است، که این خود بر زیبایی چشم‌نواز غار می‌افزاید. غار چال‌نخجیر از تالارهای گوناگونی تشکیل شده که کوچکترین آن به متر 3*5*20 و بزرگترین آن به متر 30*40*120 گستردگی دارد. پیش‌بینی می‌شود این غار 8 تا 10 کیلومتر ژرفا داشته باشد. زیباترین تالار آن، تالار چهل‌ستون نام دارد که با انواع چکیده و چکنده‌های گوناگون و رنگ‌های خیره‌کننده پوشیده شده است. از دیگر تالارهای این غار می‌توان تالار سفره عروس، دریاچه، برزخ، باغ وحش، چهل‌چراغ، آیینه، جانوران و تالار زیبائی‌ها را نام برد.

این غار با قدمت 70 میلیون ساله، مسیر پرپیچ و خم، کریستال‌ها و اسفنج‌های بلورین کلسیت، زیبایی‌های سقف و دیوارهای غار و ارتفاع و شکاف‌های آن، باغ‌های مرجانی، دالان‌ها، دهلیزها، حوضچه‌های متعدد، قندیل‌های مخروطی، بلورهای شیشه‌ای، توده‌های به شکل گل‌کلمی، سوزنی، شاخ‌ نباتی، پرده‌ای، جرقه‌ای، فندقی، اسفنجی، نقل بادامی و در پایان دریاچه زیبای غار حیرت بازدید کنندگان را در پی‌ دارد. این آذین‌بندی بلورین و اسفنجی کف، دیوارها و سقف از ناب‌ترین و زیباترین نمونه‌های موجود در جهان بوده به غار جلوه‌ای وصف‌ناپذیر داده و آن را به صورت یکی از شگفت‌انگیزترین غارهای جهان درآورده است. در گنجینه شگفتی‌آفرین و چشم‌گیر این شگفتی آفرینش و این موزه قندیل‌های ایران، سنگ‌های تزئینی با شکل‌های گوناگون مانند عقاب، لاک‌پشت، گوزن، انسان، کبوتر و تندیس‌های شگرف بلورین ایجاد شده است که بیشتر آنان از جنس آهک است. گزافه سخن نیست اگر گفته باشیم ین غار در نوع خود در ایران و شاید در آسیا بی‌مانند است. هر بیننده ا‌ی، هرچند خام‌ و خُرد، که یک بار موفق به دیدار از این غار شود چنان جذب زیبائی‌های آفرینش یگانه هستی خواهد شد که همواره اشتیاق دیدار دوباره از غار را خواهد داشت.

 نحوه تشکیل غار چال نخجیر:

بیشتر غارهای طبیعی از سنگ‌های آهکی تشکیل شده‌اند که متعلق به گروه سنگ‌های رسوبی هستند. ویژگی مهم سنگ‌های آهکی، حل شدن آنها در آب‌های حاوی دی اکسید کربنی CO₂ است.
این آذین‌بندی آهکی به رنگ‌های گوناگون دیده می‌شوند. هنگامی که آب وارد لایه‌های زمینی می‌شود، ممکن است در حین حل کردن آهک به رگه‌هایی از فلز و کانی‌های دیگر برخورد کند و مقداری از آنها را حل کرده و با خود به فضای درون غارها ببرد. در زمان شکل گیری تشکیلات آهکی، این رنگ در آنها تأثیر می‌گذارد. رنگ سفید شیری که در مواقعی نیز به زردی می‌زند، رنگ خالص تشکیلات آهکی است و دیگر رنگ‌ها در نتیجه املاح کانی‌های موجود در کربنات کلسیم است.

این مواد و املاح باعث ایجاد رنگ‌های زیر می‌شوند:

1-گوگرد: زرد 2-آهن: سیاه 3-مس: سبز زنگاری 4-زغال سنگ: سیاه 5-جیوه: نارنجی میل به قرمز. ترکیب رنگ‌ها در این غار به حد وفور به چشم می‌خورد.
نقاش چیره دست طبیعت از همنشینی آب و سنگ چنان نقش به ایوان آفرینش زده است گویی به اقلیمی در جهانی از نور ورنگ پانهاده‌ایی. سفره زیرزمینی از آب که اینکه ترک کاشانه کرد و ما می‌توانیم پیوسته جاودانگی سرای عشق زندگی را ببینیم.

مکان غار چال ‌نخجیر:

غار چال‌ نخجیر در جاده دلیجان به نراق، در حدود هفت کیلومتری شهر نراق قرار دارد. بهترین نشانه آن در هنگامی که از دلیجان به سوی نراق در حرکت هستید، به یک مرغداری می‌رسید که بر سقف آن تندیس‌های بزرگی از یک مرغ و یک خروس جا خوش کرده‌اند. در کنار این مرغداری جاده آسفالت‌ای است که تا جلوی ورودی غار ادامه دارد. 

 تالیف : دکتر جعفر سپهری

با سپاس فراوان از دکتر سپهری بخاطر ارسال مقاله

منبع :http://www.irancaves.com

غار چال نخجیر - استان مرکزی

غار چال نخجیر